Air Particulate Meter

Ang particulate matter (PM) usa ka partikulo nga polusyon, nga gihimo sa daghang mga paagi nga mahimong maklasipikar sa mekanikal o kemikal nga mga proseso. Sa naandan, ang mga siyensya sa kinaiyahan nagbahin sa mga partikulo sa duha ka panguna nga grupo nga PM10 ug PM2.5.

Ang PM10 kay mga partikulo tali sa 2.5 ug 10 microns (micrometer) ang diyametro (usa ka buhok sa tawo mga 60 micron ang diyametro). Ang PM2.5 kay mga partikulo nga mas gamay kay sa 2.5 microns. Ang PM2.5 ug PM10 adunay lain-laing mga materyal nga komposisyon ug mahimong gikan sa lain-laing mga dapit. Ang mas gamay nga partikulo mas dugay nga kini magpabilin nga gisuspinde sa hangin sa dili pa mohusay. Ang PM2.5 mahimong magpabilin sa hangin gikan sa mga oras ngadto sa mga semana ug makabiyahe ug layo kaayo tungod kay kini mas gamay ug mas gaan.

Ang PM2.5 mahimong mokanaog ngadto sa kinahiladman (alveolar) nga mga bahin sa baga kon ang gas exchange mahitabo tali sa hangin ug sa imong blood stream. Kini ang labing delikado nga mga partikulo tungod kay ang alveolar nga bahin sa mga baga walay episyente nga paagi sa pagtangtang niini ug kung ang mga partikulo matunaw sa tubig, kini makaagi sa agos sa dugo sulod sa mga minuto. Kung dili kini matunaw sa tubig, kini magpabilin sa alveolar nga bahin sa baga sa dugay nga panahon. Kung ang gagmay nga mga partikulo mosulod pag-ayo sa baga ug ma-trap kini mahimong moresulta sa sakit sa baga, emphysema ug/o kanser sa baga sa pipila ka mga kaso.

Ang mga nag-unang epekto nga nalangkit sa pagkaladlad sa particulate matter mahimong maglakip sa: ahat nga pagka-mortal, pagsamot sa respiratory ug cardiovascular disease (gipakita pinaagi sa dugang nga admission sa ospital ug mga pagbisita sa emergency room, pag-absent sa eskwelahan, pagkawala sa mga adlaw sa trabaho, ug mga adlaw nga gipugngan sa kalihokan) migrabe nga hika, acute respiratory sintomas, laygay nga bronchitis, pagkunhod sa function sa baga ug dugang nga myocardial infarction.

Adunay daghang mga lahi sa mga particulate pollutant sa atong mga balay ug opisina. Ang gikan sa gawas naglakip sa mga tinubdan sa industriya, mga dapit sa pagtukod, mga tinubdan sa pagkasunog, pollen, ug daghan pa. Ang mga partikulo nahimo usab sa tanan nga mga klase sa normal nga kalihokan sa sulud gikan sa pagluto, paglakaw tabok sa karpet, imong mga binuhi, sofa o higdaanan, air conditioner ug uban pa.